دین و ادبیات بی شک از کهن ترین انگاره های فرهنگی یک ملت به شمار می آیند. دین ، راه و روش و آیین زندگی کردن در راه حق را نشان میدهد، راهی که سعادت را تضمین میکند. در این میان هنر و ادبیات به ویژه شعر، مهمترین ابزارهایی بوده اند که دینداران و عرفا با آن به ترویج اندیشه های خود پرداخته اند. دین در شعر فنی وگستردۀ فارسی در قرون متمادی از سیطرۀ محکم و آشکاری برخوردار میباشد تا آنجا که بیشتر سروده های پیش از اسلام، متضمن تعالیم اخلاقی و مضامین دینی بوده است. ادبیات فارسی دری از همان آغاز پیدایش و توسعة خود (نیمه قرن سوم هجری) برخلاف ادبیات عربی که یک دورۀ جاهلی را پشت سر میگذارد، صبغة اسلامی داشته است، لذا تأثیر تعالیم اسلام در آن، نه بر اثر برخوردهای تنش آمیز و فزیکی بلکه برخاسته از تعامل فرهنگی و ادبی بوده است. نخستین شعری که به زبان فارسی سروده شده، به محمدبن وصیف، دبیر دیوان انشاء یعقوب لیث، منسوب شده است؛ این شعر علاوه بر اینکه نمونۀ قدیمی ترین شعر به زبان فارسی دری است، کهنترین شعر اسلامی در زبان فارسی نیز به شمار میرود.
)